ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΡΓΑΣΙΑΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΣΤΟ ΠΑΝΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

Η ΑΠΟΡΡΥΘΜΙΣΗ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΚΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΣΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ:
Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΟΥ ΠΑΝΤΕΙΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ
ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ
ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΣ ΣΤΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ
ΜΕΛΟΣ ΤΟΥ Δ.Σ. ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΤΟΥ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ,
ΠΑΝΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ



Είναι κοινός τόπος ότι αποτελεί βασική προϋπόθεση της στήριξης και της ανάπτυξης της ερευνητικής αποστολής των Α.Ε.Ι. η όσο το δυνατόν επαρκέστερη διοικητική υποστήριξη. Η παραδοχή αυτή δεν μπορεί προφανώς να αποτελέσει άλλοθι για την ύπαρξη και διόγκωση γραφειοκρατικών και κομματικοποιημένων μηχανισμών καθώς η αποτελεσματική διοικητική υποστήριξη αποτελεί σημαντικό παράγοντα της εύρυθμης λειτουργία των Α.Ε.Ι. Και ενώ η αφετηριακή πρόταση συνιστά μια κοινώς αποδεκτά παραδοχή, στη πράξη η συστηματική και εν πολλοίς μεθοδευμένη υποστελέχωση των υπηρεσιών του, οδηγεί το δημόσιο πανεπιστήμιο σε συνθήκες λειτουργικής ασφυξίας καθώς η αναλογία φοιτητών-διοικητικού προσωπικού επιδεινώνεται συνεχώς. Ενδεικτικά μπορούμε να αναφέρουμε ότι σύμφωνα με τα διεθνή στάνταρτ μια βιβλιοθήκη όπως αυτή του Παντείου Πανεπιστημίου, ενώ θα έπρεπε να έχει 35 άτομα προσωπικό, λειτουργεί-ενώ ταυτόχρονα προσπαθεί να αναπτύξει σύγχρονες υπηρεσίες- με 24 εκ των οποίον οι 9 συμβασιούχοι υπό απόλυση.
Η προφανής αδυναμία των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων να υποστηρίξουν ακόμη και τις στοιχειώδεις λειτουργίες τους με μόνιμο προσωπικό- εξαιτίας της υποχρηματοδότησης αλλά και των νομικών προσκομμάτων που σκοπίμως προβάλλονται από τις κυβερνήσεις-οδηγεί στην εύκολη λύση των συμβάσεων ορισμένου χρόνου ή έργου μέσα από κοινοτικά κονδύλια, που σε αντίθεση με τον κρατικό προϋπολογισμό παρέχονται αφειδώς(υπάρχουν σήμερα πανεπιστήμια-κυρίως τα νεότευκτα-όπου το 80% του προσωπικού είναι συμβασιούχοι). Ταυτόχρονα μια σειρά από υπηρεσίες (φύλαξη, συντήρηση, καθαρισμός) εκχωρούνται σε εργολάβους με κόστος που κάποιες φορές μπορεί να υπερβαίνει το αντίστοιχο της εργασίας του μόνιμου προσωπικού, και που τελικά καταλήγει στη τσέπη των εργολάβων καθώς οι ίδιοι συμπιέζουν ασφυκτικά το μισθολογικό κόστος προκειμένου να ικανοποιήσουν τις απαιτήσεις των διαγωνισμών.
Η κατάσταση αυτή οδηγεί σε μια πολυμορφία εργασιακών σχέσεων που μπορεί να ποικίλει ανά πανεπιστήμιο ακόμη και ανά έτος δυσχεραίνοντας ακόμη περισσότερο την διερεύνηση των συνθηκών απορύθμισης της εργασίας στο δημόσιο πανεπιστήμιο. Με μια πρώτη προσπάθεια τεκμηρίωσης της εργασιακής «γεωγραφίας» τουλάχιστον για το Πάντειο Πανεπιστήμιο μπορούμε να διακρίνουμε τουλάχιστον 5 μορφές εργασιακής σχέσης.
1) Στην πρώτη ανήκει το μόνιμο προσωπικό που κατά κανόνα προέρχεται από νομοθετικές ρυθμίσεις τακτοποίησης των συμβασιούχων που έγιναν πριν το 2000 καθώς μόνιμο προσωπικό μέσω των διαδικασιών του ΑΣΕΠ δεν έχει προσληφθεί στα πανεπιστήμια από το 2004 και μετά.
2) Εργαζόμενοι Ε.Τ.Ε.Π. (Ειδικό Τεχνικό Εκπαιδευτικό Προσωπικό) και Ε.Ε.Δ.Ι.Π. (Ειδικό Ερευνητικό Διδακτικό Προσωπικό) μόνιμο προσωπικό που παρ’ όλη τη σημασία που έχει για την ερευνητική διαδικασία, υποεκπροσωπείται καθώς δεν έχουν γίνει προσλήψεις την τελευταία πενταετία.
3) Εργαζόμενοι Ι.Δ.Α.Χ (Ιδιωτικού Δικαίου Αορίστου Χρόνου). Πρόκειται για συμβασιούχους που μετά από νομοθετικές ρυθμίσεις το 2000 και το 2004 (Νόμος Παυλόπουλου) απέκτησαν μια ασφαλέστερη εργασιακή σχέση καθώς πλέον υπόκεινται στις διατάξεις του Δημοσιοϋπαλληλικού Κώδικα, χωρίς βέβαια τη δυνατότητα εξέλιξης, είναι ασφαλιζόμενοι από το ΙΚΑ και όχι από τα Ταμεία του Δημοσίου με σημαντική επίπτωση στις ασφαλιστικές τους καλύψεις, χωρίς παράλληλα να υπόκεινται στις συνταγματικές πρόνοιες περί μονιμότητας των Δημοσίων Υπαλλήλων. Ταυτόχρονα επίκεινται νομοθετικές ρυθμίσεις για ένταξη των ΙΔΑΧ στις διαδικασίες εξέλιξης κάτι που πρακτικά και συνδυασμό με τη μη πρόσληψη μόνιμου προσωπικού, οδηγεί στην de facto κατάργηση της μονιμότητας.
4) Συμβασιούχοι. Η πρακτική της πρόσληψης προσωπικού με συμβάσεις έργου ξεκίνησε στα μέσα της δεκαετίας του 90 κυρίως μέσα από τα προγράμματα του ΕΠΕΑΚ για να διογκωθεί υπέρμετρα τα χρόνια που ακολούθησαν. Πρόκειται κατά κανόνα για προσωπικό με υψηλά στάνταρντ που καλύπτει την ανάπτυξη σύγχρονων υπηρεσιών και τεχνολογιών αιχμής(ψηφιακές βιβλιοθήκες, e-portals, τεχνολογίες δικτύων κλπ). Οι εργαζόμενοι με συμβάσεις έργου υποχρεώνονται να τηρούν ωράριο καθώς καλύπτουν πάγιες και διαρκείς ανάγκες, και ταυτόχρονα αντιμετωπίζονται ως ελεύθεροι επαγγελματίες υποχρεούμενοι να διατηρούν Βιβλία, να αποδίδουν ΦΠΑ και να ασφαλίζονται στο ΤΕΒΕ. Κι ενώ παρέχουν εργασία που δεν διαφοροποιείται από αυτή του μόνιμου προσωπικού στερούνται όλων των δικαιωμάτων που μπορεί να απορρέουν από αυτή. (χαμηλότερες αμοιβές, απουσία αδειών, και σε κάποια πανεπιστήμια αδυναμία άσκησης συνδικαλιστικής δραστηριότητας).
5) Οι εργαζόμενοι στις εργολαβίες είναι η τελευταία -χρονικά- και πιο σκληρή πτυχή στις πρακτικές της εργασιακής απορύθμισης στο δημόσιο πανεπιστήμιο. Η δολοφονική επίθεση ενάντια στην συνδικαλίστρια Κ. Κούνεβα και το κίνημα που αναπτύχθηκε μας επέτρεψαν σε πολλές περιπτώσεις να αντιληφθούμε την βαρβαρότητα που επικρατεί στις εργολαβίες. Παρ’ όλα αυτά σε πολλά πανεπιστήμια (του Παντείου συμπεριλαμβανομένου) εξακολουθούμε να μην γνωρίζουμε πολλά πράγματα γι’ αυτές. Παράλληλα, η συνεχής υποβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών και η αδυναμία πρόσληψης μόνιμου προσωπικού, δημιουργούν τις κατάλληλες συνθήκες για την εκχώρηση και άλλων δραστηριοτήτων του πανεπιστημίου σε εργολαβικές εταιρείες.